"Suicydologia"

Spis treści

TABLE OF CONTENTS  | str 15

WPROWADZENIE  | str 23

Część pierwszZAGADNIENIA WSTĘPNRozdział I. CELE I ZADANIA SUICYDOLOGII  | str 33

Instytucjonalizacja i profesjonalizacja nauki  | str 33

Poznawcze i praktyczne zadania nauki  | str 38

Przesłanki uzasadniające powołanie nowej dyscypliny naukowej – suicydologii   | str 44

Teoretyczne aspekty suicydologii  | str 47

Opis i charakterystyka zjawiska samobójstwa  | str 60

Wyjaśnianie uwarunkowań zamachów samobójczych  | str 62

Profilaktyka samobójstw   | str 64

Rozdział II. POJĘCIE SAMOBÓJSTWA  | str 80

Populacja o podwyższonym ryzyku samobójstwa  | str 103

Rozdział III. RYZYKO SAMOBÓJSTWA  | str 103

Etiologia ryzyka zachowań suicydalnych  | str 105

Ryzyko zachowań suicydalnych  | str 118

Skale pośrednio oceniające ryzyko samobójstwa   | str 121

Identyfikacja współczynników ryzyka  | str 127

Rozdział IV. STOSUNEK RELIGII DO SAMOBÓJSTWA  | str 132

Uwagi wprowadzające  | str 132

Samobójstwo w świętych księgach żydowskich  | str 135

Chrześcijaństwo a samobójstwo  | str 137

Samobójstwo a islam  | str 145

Buddyjskie spojrzenie na samobójstwo  | str 146

Hinduizm i samobójstwa w Indiach  | str 150

Shintoizm a samobójstwa w Japonii  | str 154

Poglądy konfucjanizmu na samobójstwo  | str 156

Rozdział V. PROBLEM SAMOBÓJSTWA W POGLĄDACH FILOZOFÓW  | str 159

Rozdział VI. SAMOBÓJSTWO W UJĘCIU EKONOMICZNYM  | str 190

Rozdział VII. SAMOBÓJSTWO A PRAWO  | str 204

Rys historyczny ustawodawstwa  | str 204

Prawne aspekty samobójstwa w Kodeksie karnym i Kodeksie cywilnym  | str 209

Problematyka samobójstwa w ustawodawstwie niektórych państw  | str 213

Samobójstwa z pomocą  | str 217

Rozdział VIII. SAMOBÓJSTWO JAKO PROBLEM KRYMINOLOGICZNY  | str 231

Literatura uzupełniająca do części pierwszej  | str 237

Część drugMETODOLOGIA BADAŃ SUICYDOLOGICZNYCRozdział IX. CELE I KIERUNKI BADAŃ SUICYDOLOGICZNYCH  | str 247

Identyfikacja trendów, wahań okresowych i cykli nasileń zamachów samobójczych  | str 247

samobójstw   | str 250

Badania opinii publicznej w zakresie problematyki samobójstw   | str 256

Aktualna tematyka suicydologiczna badań opinii publicznej w Polsce   | str 257

Badania adekwatności antysuicydalnych przedsięwzięć profilaktycznych   | str 263

Badania losów niedoszłych samobójców  | str 266

Rozdział X. DOBÓR JEDNOSTEK BADANIA  | str 268

Techniki substytucji wylosowanych jednostek niedostępnych  | str 268

Randomizacja prób dla wielozmiennowych projektów badań   | str 270

wyników badania   | str 271

Zagadnienia jednorodności próby   | str 274

Rozdział XI. KONSTRUKCJA NARZĘDZI BADAWCZYCH  | str 275

Wywiady i ich specyfika w zakresie suicydologii   | str 275

Kwestionariusze   | str 278

Rozdział XII. ANALIZA UZYSKANYCH DANYCH  | str 283

Statystyki opisowe i metody ich tworzenia   | str 283

Szacowanie parametrów statystycznych – wnioskowania generalizujące   | str 293

Zasady statystycznej weryfikacji hipotez   | str 296

Wybrane typy hipotez statystycznych i zarys metod ich weryfikacji   | str 300

Komputerowa analiza statystyczna   | str 306

Analiza wariancji   | str 308

Regresja wielokrotna   | str 318

Analiza dyskryminacyjna   | str 320

Korelacje kanoniczne   | str 322

Analiza czynnikowa   | str 325

Analiza trendów – zmienności w czasie   | str 326

Dane jakościowe i ich analiza   | str 328

Regresja logistyczna   | str 328

Analiza log-liniowa   | str 331

Rozdział XIII. WYRÓWNYWANIE WYKŁADNICZE W ANALIZIE SZEREGÓW CZASOWYCH – ZARYS METODY  | str 335

Źródła danych o tematyce suicydologicznej   | str 339

Rozdział XIV. DANE ŹRÓDŁOWE I ICH WYKORZYSTANIE  | str 339

Typy publikowanych danych statystycznych   | str 341

Literatura uzupełniająca do części drugiej  | str 345

Część trzeciSAMOBÓJSTWA W POLSCE I W NIEKTÓRYCH PAŃSTWACRozdział XV. ŹRÓDŁA INFORMACJI O SAMOBÓJSTWIE  | str 351

Rozdział XVI. SAMOBÓJSTWA W POLSCE  | str 359

Uwagi wprowadzające  | str 359

Płeć  | str 363

Wiek  | str 366

Województwo  | str 369

Stan cywilny  | str 375

Źródło utrzymania  | str 378

Wykształcenie  | str 378

Dzień tygodnia  | str 381

Miejsce  | str 385

Sposoby popełniania samobójstw  | str 385

Przyczyny  | str 387

Pandemia COVID-19  | str 388

Rozdział XVII. SAMOBÓJSTWA WEDŁUG STATYSTYKI WHO  | str 391

Uwagi wprowadzające  | str 391

Współczynniki samobójstw  | str 391

Nasilenie samobójstw w wybranych krajach pod względem płci i wieku  | str 397

Wnioski z danych  | str 404

Literatura uzupełniająca do części trzeciej  | str 406

Część czwartETIOLOGIA ZACHOWAŃ SUICYDALNYCRozdział XVIII. SAMOBÓJSTWA KOBIET  | str 413

Rozdział XIX. MODEL MOTYWACJI ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH  | str 421

Rozdział XX. KONCEPCJA BRUNONA HOŁYSTA W ZAKRESIE ETIOLOGII ZACHOWAŃ SUICYDALNYCH  | str 437

Suicydogenne układy sytuacyjne (SUS)  | str 437

Klasyfikacja osobniczych skłonności samobójczych (OSS)  | str 438

Częstość suicydogennej koincydencji SUS i OSS  | str 441

Uwarunkowania zachowań suicydalnych w skali makro   | str 442

Wpływ płci, wieku, wykształcenia i sytuacji rodzinnej na zakres postaw suicydalnych  | str 446

Selekcja jednostek o osobniczych skłonnościach samobójczych (OSS)  | str 453

Dobór prób reprezentujących populację jednostek z OSS  | str 456

Obyczaje a samobójstwo  | str 458

Rozdział XXI. OBYCZAJOWE I KULTUROWE UZASADNIENIE SAMOBÓJSTWA  | str 458

Teorie kulturowe samobójstwa  | str 465

Wpływ kultury na zachowania suicydalne  | str 468

Samobójstwo w kulturze  | str 474

Rozdział XXII. SAMOBÓJSTWO JAKO WYRAZ PROTESTU POLITYCZNEGO  | str 490

Rozdział XXIII. SOCJOLOGICZNA INTERPRETACJA ZJAWISKA SAMOBÓJSTWA  | str 504

Rozdział XXIV. ROLA RODZINY W GENEZIE SAMOBÓJSTW  | str 519

Rozdział XXV. ZAINTERESOWANIA PSYCHIATRII SAMOBÓJSTWEM  | str 528

Rozdział XXVI. PSYCHOLOGICZNE PODEJŚCIE DO ZAGADNIENIA SAMOBÓJSTWA  | str 554

System wartości a kryteria zachowania  | str 554

Teorie psychologiczne zachowań samobójczych  | str 556

Pamięć autobiograficzna jako cel oddziaływań terapeutycznych na osoby zagrożone samobójstwem  | str 579

Intruzyjne wspomnienia w etiologii zamachów samobójczych  | str 581

Rozdział XXVII. PSYCHOANALITYCZNE TEORIE SAMOBÓJSTWA  | str 585

Rozdział XXVIII. SUICYDOGENNE IMPLIKACJE ZESPOŁU STRESU POURAZOWEGO  | str 598

Rozdział XXIX. ZACHOWANIA SUICYDALNE DZIECI I MŁODZIEŻY  | str 616

Uwagi wprowadzające  | str 616

Przebieg dorastania  | str 624

Wpływ sytuacji rodzinnej na decyzje samobójcze  | str 627

Suicydogenne problemy szkoły  | str 628

Poczucie bezsensowności życia i winy  | str 636

Stresogenność środowiska rówieśniczego  | str 636

Analiza osobowości suicydentów  | str 638

Stosunek do śmierci  | str 638

Rozdział XXX. ZACHOWANIA SUICYDALNE OSÓB W OKRESIE DOROSŁOŚCI  | str 644

Rozdział XXXI. ETIOLOGIA SAMOBÓJSTW OSÓB STARSZYCH  | str 656

Wymiar samobójstw seniorów  | str 656

Ogólna ocena uwarunkowań zachowań suicydalnych  | str 659

Negatywne skutki samotności  | str 668

Niski poziom zadowolenia z życia  | str 673

Rozdział XXXII. BIOLOGICZNE UWARUNKOWANIA SAMOBÓJSTW  | str 679

Rozdział XXXIII. CHOROBY PRZEWLEKŁE A SAMOBÓJSTWO  | str 709

Uwagi wprowadzające  | str 709

Nowotwory  | str 711

Stwardnienie rozsiane   | str 714

Padaczka  | str 717

Urazy i udar mózgu  | str 718

Uszkodzenia rdzenia kręgowego  | str 718

Zaburzenia autoimmunologiczne  | str 720

Choroby nerek  | str 721

Cukrzyca (diabetes mellitus)  | str 721

Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc  | str 723

Wrzód trawienny  | str 723

Zaburzenia serca  | str 723

Choroby jelit  | str 724

Choroby nieuleczalne  | str 724

Przeszczepy wątroby  | str 724

AIDS  | str 725

Choroba Parkinsona  | str 726

Migrena  | str 727

Niepełnosprawność intelektualna  | str 727

Szum w uszach  | str 727

Rozdział XXXIV. TERRORYŚCI-SAMOBÓJCY  | str 729

Rozdział XXXV. MECHANIZMY ZBIOROWYCH SAMOBÓJSTW CZŁONKÓW SEKT  | str 738

Rozdział XXXVI. BEZROBOCIE A SAMOBÓJSTWA  | str 750

Rozdział XXXVII. SUICYDOGENNE ASPEKTY BEZDOMNOŚCI  | str 759

Rozdział XXXVIII. SUICYDOGENNE ASPEKTY SAMOTNOŚCI  | str 766

Rozdział XXXIX. SAMOBÓJSTWA POLICJANTÓW  | str 776

Zakres zjawiska samobójstwa policjantów  | str 776

Stres w pracy policji jako czynnik suicydogenny  | str 779

Rozdział XL. SAMOBÓJSTWA WIĘŹNIÓW W ZAKŁADACH KARNYCH  | str 790

Samobójstwa w polskich zakładach karnych  | str 790

Samobójstwa w zakładach karnych w innych krajach  | str 793

Rozdział XLI. ANALIZA ETIOLOGII ZACHOWAŃ SUICYDALNYCH NA PODSTAWIE NOTATEK SAMOBÓJCÓW  | str 795

Literatura uzupełniająca do części czwartej  | str 822

Rozdział XLII. MEDYCZNE ŹRÓDŁA INFORMACJI O SAMOBÓJSTWIE  | str 841

Rozdział XLIII. OGÓLNA METODYKA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKACH ZNALEZIENIA ZWŁOK  | str 851

Rozdział XLIV. SPOSOBY ZAMACHU SAMOBÓJCZEGO  | str 863

Uwagi historyczne  | str 863

Pojęcia wyjściowe  | str 864

Trafność diagnozowania „zewnętrznej” przyczyny samobójstwa  | str 866

Schemat informacji o cechach i stanach sprawcy zamachu  | str 868

Stopień naruszenia integralności cielesnej  | str 874

Sposób popełnienia zamachu a płeć sprawcy  | str 876

Rozdział XLV. POWIESZENIE  | str 878

Rozdział XLVI. ZADZIERZGNIĘCIE  | str 889

Rozdział XLVII. SAMOBÓJCZE OTRUCIE  | str 894

Rozdział XLVIII. SAMOBÓJSTWA DOKONANE ZA POMOCĄ BRONI PALNEJ  | str 903

Rozdział XLIX. SAMOBÓJSTWO SPOWODOWANE RANAMI CIĘTYMI, KŁUTYMI LUB RĄBANYMI  | str 911

Rozdział L. SAMOBÓJCZE OBRAŻENIA GŁOWY  | str 917

Rozdział LI. SAMOBÓJSTWO PRZEZ UTONIĘCIE  | str 919

Rozdział LII. SKOK Z WYSOKOŚCI  | str 929

Rozdział LIII. SAMOBÓJSTWO PRZEZ PORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM  | str 935

Rozdział LIV. SAMOSPALENIE  | str 941

Rozdział LV. SAMOBÓJSTWA W RUCHU DROGOWYM  | str 945

Rozdział LVI. PRÓBA SAMOBÓJSTWA ZA POMOCĄ GAZÓW SPALINOWYCH  | str 953

Rozdział LVII. SAMOBÓJSTWO ZŁOŻONE  | str 957

Rozdział LVIII. SAMOBÓJSTWA ZE SPROWOKOWANYM UDZIAŁEM POLICJANTA  | str 962

Rozdział LIX. NIEZWYKŁE PRZYPADKI SAMOBÓJSTW  | str 978

Literatura uzupełniająca do części piątej  | str 989

Część szóstPROGRAM POMOCY OSOBOM PO USIŁOWANIU SAMOBÓJSTWRozdział LX. OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA Z OSOBAMI PO USIŁOWANIU SAMOBÓJSTWA  | str 993

Rozdział LXI. KRYZYSY W ŻYCIU CZŁOWIEKA A ZACHOWANIA SUICYDALNE  | str 1012

Rozdział LXII. INSTYTUCJONALNE FORMY POMOCY W FAZIE KRYZYSU  | str 1029

Rozdział LXIII. RATOWANIE WOLI ŻYCIA  | str 1045

Rozdział LXIV. PSYCHOTERAPIA C.R. ROGERSA  | str 1051

Rozdział LXV. TERAPIA STRATEGICZNA M.H. ERICKSONA  | str 1060

Rozdział LXVI. LOGOTERAPIA V.E. FRANKLA  | str 1066

Rozdział LXVII. PSYCHOTERAPIA PRZEZ ROZWÓJ K. DĄBROWSKIEGO  | str 1070

Rozdział LXVIII. KSZTAŁTOWANIE I ROZWIJANIE ZAINTERESOWAŃ JAKO METODA PSYCHOKOREKCJI  | str 1080

Rozdział LXIX. PROBLEM PONAWIANYCH ZAMACHÓW SAMOBÓJCZYCH  | str 1084

Rozdział LXX. POSTĘPOWANIE ZAPOBIEGAWCZO-LECZNICZE WOBEC DZIECI I MŁODZIEŻY PRZEJAWIAJĄCYCH TENDENCJE SAMOBÓJCZE LUB PODEJMUJĄCYCH PRÓBY SAMOBÓJCZE  | str 1090

Reakcja żałoby  | str 1100

Rozdział LXXI. POMOC PO SAMOBÓJSTWIE OSOBY BLISKIEJ  | str 1100

Żałoba jako zadanie  | str 1104

Mechanizmy obronne  | str 1105

Etapy i fazy żałoby  | str 1107

Patologie reakcji żałoby  | str 1110

Grupy wsparcia  | str 1116

Internet w okresie żałoby  | str 1118

Rozdział LXXII. POMOC PSYCHOLOGICZNA PO SAMOBÓJCZEJ ŚMIERCI UCZNIÓW  | str 1122

Literatura uzupełniająca do części szóstej  | str 1127

Rozdział LXXIII. O POTRZEBIE ZAPOBIEGANIA SAMOBÓJSTWOM  | str 1133

Rozdział LXXIV. UJEMNE SKUTKI ZACHOWAŃ AUTODESTRUKCYJNYCH JAKO PRZESŁANKA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH  | str 1138

Rozdział LXXV. PROGRAMOWANIE PROFILAKTYKI A MOTYWY I WARUNKI ZACHOWAŃ SUICYDALNYCH  | str 1144

Ogólna problematyka strategii  | str 1162

Rozdział LXXVI. STRATEGIE ZAPOBIEGANIA SAMOBÓJSTWOM  | str 1162

Ocena różnych rodzajów strategii  | str 1168

Światowa Organizacja Zdrowia (The World Health Organization – WHO)  | str 1199

Rozdział LXXVII. ORGANIZACJE I STOWARZYSZENIA ZAPOBIEGAJĄCE SAMOBÓJSTWOM  | str 1199

Uwagi wprowadzające  | str 1199

(International Association for Suicide Prevention, IASP)  | str 1206

(The World Psychiatric Association – WPA, Section of Suicidology)  | str 1213

Europejskie Stowarzyszenie Psychiatryczne – Sekcja Suicydologii i Zapobiegania Samobójstwom (The European Psychiatric Association – WPA, Section of Suicidology and Suicide Prevention)  | str 1215

(The Suicide Prevention Network of the European College of Neuropsychopharmacology – ECNP)  | str 1217

Amerykańskie Stowarzyszenie Suicydologiczne (American Association of Suicidology, AAS)  | str 1219

Amerykańska Fundacja Zapobiegania Samobójstwom (The American Foundation for Suicide Prevention, AFSP)  | str 1223

Międzynarodowa Akademia Badań Naukowych w Zakresie Samobójstw (The International Academy of Suicidal Research – IASR)  | str 1226

(European Alliance Against Depression, EAAD)  | str 1228

Międzynarodowe Zapobieganie Samobójstwom (Suicide Prevention International, SPI)  | str 1228

Polskie Towarzystwo Suicydologiczne   | str 1230

Sekcja Naukowa Suicydologii Polskiej Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego  | str 1233

Rozdział LXXVIII. PROFILAKTYCZNY PROGRAM MIĘDZYNARODOWEGO STOWARZYSZENIA ZAPOBIEGANIA SAMOBÓJSTWOM  | str 1235

Rozdział LXXIX. ŚWIATOWY DZIEŃ ZAPOBIEGANIA SAMOBÓJSTWOM – 10 WRZEŚNIA  | str 1241

Zachowania suicydalne: zakres problemu  | str 1241

Zachowania suicydalne: dalsze czynności profilaktyczne  | str 1243

Organizacje wolontariuszy  | str 1249

Rozdział LXXX. WOLONTARIAT W ZAPOBIEGANIU SAMOBÓJSTWOM  | str 1249

Charakterystyka organizacji wolontariuszy  | str 1253

Rozdział LXXXI. PRASA I TELEWIZJA W ZAPOBIEGANIU SAMOBÓJSTWOM  | str 1259

Rozdział LXXXII. INTERNET W ZAPOBIEGANIU SAMOBÓJSTWOM  | str 1279

Rozdział LXXXIII. RELIGIA W ZAPOBIEGANIU SAMOBÓJSTWOM  | str 1304

Rozdział LXXXIV. ROLA HIGIENY PSYCHICZNEJ W ZAPOBIEGANIU AGRESJI  | str 1311

Rozdział LXXXV. PSYCHOPROFILAKTYKA SUICYDOLOGICZNA U OSÓB W WIEKU PODESZŁYM  | str 1325

Rozdział LXXXVI. ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM W SZKOŁACH  | str 1336

Uniwersalne interwencje w przypadkach samobójstw uczniów  | str 1336

Programy antysuicydalne w amerykańskich szkołach  | str 1339

Rozdział LXXXVII. ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM POLICJANTÓW  | str 1347

Rozdział LXXXVIII. ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM WIĘŹNIÓW  | str 1350

Rozdział LXXXIX. KRYMINALISTYCZNE METODY ZAPOBIEGANIA SAMOBÓJSTWOM  | str 1364

Literatura uzupełniająca do części siódmej  | str 1369